تعریف

نگاه مردانه روشی برای به تصویر کشیدن و نگاه کردن به زنان را توصیف می کند که مردان را توانمند می کند و در عین حال زنان را از لحاظ جنسیت ناتوان نشان می دهد . در حالی که از نظر بیولوژیکی، از اوایل نوجوانی به بعد، ما آموزش می‌بینیم تا یکدیگر را به‌عنوان همسر بالقوه ارزیابی کنیم، نگاه مردانه از این  میل طبیعی سوءاستفاده می کند تا از قدرت خود برای سلطه بر زنان استفاده کنند.

این مفهوم فقط در مورد این نیست که چگونه زنان (و بدن آنها) برای ارضای فانتزی مردانه استفاده می شود، بلکه این است که چگونه زنان چه  این نگاه به  آنها باشد چه به دیگران، متوجه می شوند.

بررسی اجمالی

اصطلاح “نگاه مرد” اولین بار در رابطه با به تصویر کشیدن شخصیت های زن در فیلم به عنوان اشیاء غیرفعال و اغلب جنسی  رایج شد. با این حال، تأثیر نگاه مردانه به نحوه حضور زنان و دختران در فیلم ها محدود نمی شود. بلکه این گونه هم برای چهره های زن روی پرده، بینندگان، و هم برای همه دختران و زنان در کل گسترش می یابد.

طبیعتاً تأثیر نگاه مردانه بر ادراک و عزت نفس زنانه اثر میگذارد. فشار برای انطباق با این دیدگاه مردسالارانه (یا صرفاً پذیرفتن یا طنز آن) و تحمل دیده شدن به این شکل، نحوه تفکر زنان را در مورد بدن خود، توانایی ها و جایگاه خود در جهان و زنان دیگر شکل می دهد.به همان اندازه که زنان برای ایفای آنها در زندگی واقعی شرطی می شوند .

در اصل، نگاه مردانه از توانمندسازی زنان و حمایت از آنها  ممانعت می کند  و در عین حال شیئی سازی و احترام به مردان و به طور کلی مردسالاری را تشویق می کند.

درباره اینکه نگاه مردانه چیست و همچنین تأثیر بزرگتر آن در سطح فردی و اجتماعی بیشتر بیاموزید.

تاریخ

لورا مُولوِی (Laura Mulvey)، نظریه پرداز فمینیست بریتانیایی، مفهوم «نگاه مردانه» را در مقاله خود در سال 1973 با عنوان «لذت بصری و سینمای روایی» توصیف کرد که در سال 1975 در مجله تئوری فیلم اسکرین منتشر شد.

در این مقاله، مولوی که استاد مطالعات فیلم و رسانه در بیرک‌بک، دانشگاه لندن است، شیوه‌ای را توضیح داد که رسانه‌های اصلی زنان را عینیت می‌بخشند و بدن زن را از دریچه مرد دگرجنس‌گرا به‌عنوان یک غیربازیگر منفعل و ثانویه نسبت به شخصیت های مرد فعال نشان می‌دهند.

این مفهوم از فیلم به هر رسانه ای که زنان در آن به تصویر کشیده می شوند و همچنین به طور کلی به تجربه آنها در زندگی واقعی گسترش می یابد. به عنوان مثال، به این فکر کنید که چگونه زنان اغلب در تبلیغات، جلد مجلات و رسانه های اجتماعی در مقایسه با مردان نشان داده می شوند و همچنین چگونه بدن آنها معمولاً توسط دوربین به تصویر کشیده می شود. تأکیدی که معمولاً بر روی ظاهر، لباس پوشیدن و آرایش زنانه می شود را برخلاف مردان در نظر بگیرید .

اساساً، نگاه مرد، بدن زن را چیزی می‌بیند که مرد دگرجنس‌گرا (یا جامعه مردسالار در کل) آن را تماشا، تسخیر، تصاحب و برای پیشبرد اهداف خود استفاده می‌کند.

از بدو پیدایش، نگاه مردانه فراتر از صفحه نمایش نقره ای بوده و نحوه نمایش و مشاهده جنسیت زن در هر زمینه ای را در بر می گیرد، از صدا زدن در هنگام راه رفتن در خیابان گرفته تا رد شدن به عنوان جویندگان طلا . نگرانی صرف در مورد ظاهر، جذابیت نسبی، “بیش از حد باهوش” به نظر رسیدن، یا اینکه چگونه “دیده” خواهید شد نیز می تواند تحت پوشش زندگی در زیر نگاه مردانه قرار گیرد.

علاوه بر این، نگاه مردانه نیز ویژگی‌های خاصی را به مردان دیکته می‌کند (مانند اصرارگر، انجام‌دهنده فعال، سلطه‌گر) – و حتی ممکن است به این کلیشه کمک کند که مردان باهوش‌تر از زنان هستند. در واقع، مطالعات روی سوگیری جنسیتی و مفروضات ضمنی نشان می‌دهد که بسیاری از مردم (بدون اینکه بدانند) تصور می‌کنند که مردان باهوش‌تر از زنان هستند و تصویر منفی زنان در رسانه‌ها تا حدی تشدید کننده این دیدگاه است.

بحث این است که نگاه مردانه، داستان را کنترل می کند، یعنی زنان در دنیای بازیگری  برابر نیستند. در عوض، عاملیت آنها به یک شیء وابسته به عشق شهوانی یا حمایت کننده تقلیل می یابد، یاارزش آنها به عنوان یک فرم (و شخص) زنانه به جذابیت آن برای بیننده مرد و/یا به میزان تهدید آن برای افراد کلیشه ای کاهش می یابد. دیدگاه مردانه به همین ترتیب، شخصیت مرد را به نقش خاص خود به عنوان قهرمان، متجاوز، تعقیب کننده جنسی و مصرف کننده زنان محدود می کند.

تأثیر نگاه مردانه تا حدی توسط مردان و زنان درونی شده است – و ما حتی ممکن است همیشه از حضور آن یا تأثیر آن بر انتخاب ها نسبت به خود و دیگران آگاه نباشیم.

درک نگاه مردانه

برای درک نگاه مرد باید آن را بشناسید. نمونه‌های معمول، شخصیت‌های فیلم زن هستند. که به نظر می‌رسد هدف اصلی آنها از پیشبرد طرح، جذاب بودن، سکسی بودن و/یا تامین علایق جنسی یا دستور کار شخصیت‌های مرد است. آن‌ها کفش‌های پاشنه‌دار و لباس‌های تنگ می‌پوشند. (حتی اگر کارآگاهان پلیس باشند که ممکن است نیاز به تعقیب مظنون داشته باشند.) و در حالی که ممکن است در زمینه‌های مختلف نشان داده شوند. انگیزه اصلی آن‌ها بر این است که جذاب و چشم نواز باشند.

همچنین به تبلیغات آبجو (یا هر محصول دیگری) با مدل های بیکینی فکر کنید. خواننده های زن تمایل دارند با لباسهای برهنه اجرا کنند، در حالی که همتایان مردشان با شلوار جین یا کت و شلوار ظاهر می شوند.

از بدن این زنان برای فروش و جلب توجه (عمدتاً مردان دگرجنسگرا) استفاده می شود. سلبریتی های زن به شکلی تحریک آمیز روی جلد مجلات ژست می گیرند. ستارگان مرد (معمولاً کاملاً لباس پوشیده) در کنار مدل های کم لباس یا به تنهایی ژست می گیرند. پیام این است که مردان به اندازه کافی تحریک کننده هستند. بدون اینکه تلاش ظاهری زیادی نشان دهند. 

تصویرهایی که به نگاه مردانه ختم می شوند. زنان را منفعل، بیهوده، به شدت جنسیت زده یا دیگر نسخه های کلیشه ای زنانگی نشان می دهند. آنها به طور ثانویه نسبت به شخصیت‌های اصلی مرد عمل می‌کنند. و/یا توجه خود را بر جلب رضایت این مردان یا رقابت با زنان دیگر برای به دست آوردن محبت (یا شهوت) دلخواه مردانه متمرکز می‌کنند.

اثرات نگاه مردانه

برای درک پیامدهای کامل نگاه مردانه، تشخیص اینکه چگونه بازنمایی زنان در فیلم و سایر اشکال رسانه‌ای دیگر از آن فیلم‌ها، صفحه‌آرایی مجلات و تصاویر پوستر فیلتر می‌شوند، حیاتی است تا از نحوه نگاه جامعه به زنان مطلع شود.

وقتی زنان، مردان، دختران و پسران به طور معمول زنان و دخترانی را می بینند که به این شکل محدود و جنسی به تصویر کشیده شده اند، جای تعجب نیست که این دیدگاه عینی، انتظارات، فرهنگ و هویت شخصی شما را نشان دهد.

علیرغم این واقعیت که زنان بیش از 50 درصد از جمعیت را تشکیل می دهند، نگاه مردانه زنان و دختران را  در واقع به چیزی که باید نگاه کنید ، داشته باشید، مصرف کنید و دور بیاندازید تنزل می دهد .

در نظر بگیرید که شخصیت‌های دیگر فیلم، آگهی یا پست رسانه‌های اجتماعی چگونه به این زنان منفعل و اغلب تقریباً برهنه واکنش نشان می‌دهند و تجربه افرادی که آن را به عنوان بیننده دریافت می‌کنند، چیست. دیدن پیوسته دختران و زنانی که به مردان خدمت می کنند و بدون هیچ عاملیتی از جانب خود به جز برای جلب توجه مردان، نقش آفرینی می کنند، بر ادراک زن و مرد از ارزش، هدف، تمایلات جنسی و قدرت زنان تأثیر می گذارد.

آیا مضر است؟

مطمئناً، دیدگاه‌های زیادی در مورد تأثیر و ارتباط نگاه مردانه وجود دارد و اینکه چگونه ممکن است در طی نزدیک به 50 سال از زمانی که مولوی این مفهوم را برای اولین بار در آگاهی عمومی آورده است، تغییر یافته یا نه. با این حال، بسیاری موافقند که زیربنای نگاه مردانه عمیقاً جنسیت‌گرا، مردسالارانه و زن‌ستیزانه است و تأثیر آن همچنان فراگیر است.

علاوه بر این، برای افرادی که در گروه‌های به‌طور سنتی به حاشیه رانده شده‌اند، نگاه مردانه بار اضافی است. برای مثال، زنان سیاه‌پوست در طول تاریخ به‌عنوان بیش‌جنس‌گرا با نگاه مردانه به تصویر کشیده شده‌اند که وجه دیگری از کلیشه‌ها را به نژادپرستی فراگیر آنها اضافه می‌کند.

به طور مشابه، آسیایی‌ها و زنان لزبین را به‌عنوان نمونه‌های عجیب و غریب و اروتیک برای لذت مردان به تصویر می کشند .

 از منظر فمینیستی، نگاه مردانه زنان را به گونه‌ای که مضر و تحقیرکننده است محدود و تعریف می‌کند.

در مقیاسی بزرگ‌تر، برای حفظ ساختار مردسالارانه کار می‌کند، که تجربه مردانه و سفیدپوست را نسبت به زنان، رنگین پوستان و دیگر گروه‌هایی که از لحاظ تاریخی محروم هستند ارجحیت می‌دهد. دیدن زنان و دخترانی که به طور مداوم توسط نگاه مردانه به این شکل به تصویر کشیده می شوند، این بینش را تداوم می بخشد.

نمونه‌های بارز آن تصاویری از دختران کوچک در تیم‌های رقص یا مجالس رقص با لباس‌های نیمه برهنه، چهره‌هایی با آرایش کامل، رقصیدن به شیوه‌ای جنسی است. اینستاگرام مملو از پست‌های دختران جوان و نوجوان با دامن‌های بسیار کوتاه، تاپ‌های میانی یا بیکینی که با باسن های قوس‌دار، لب‌های پف کرده به اشتراک گذاشته می شوند .

در حالی که برخی از جنبه های این تصویرها ممکن است توسط برخی به عنوان زنان قدرتمند و جنسی  یا زیبا دیده شوند. که این نگاه از قرن ها شیء سازی بصری زنان برای لذت مردان ناشی می شوند.

آیا جنبه مثبتی وجود دارد؟

در نهایت، سوال این نیست که آیا دختران و زنان باید بتوانند به هر شکلی که می‌خواهند بپوشند. ژست بگیرند، یا خودشان را نشان دهند  . پاسخ به آن یک  بله قاطع است .لباس پوشیدن تحریک آمیز و داشتن تمایلات جنسی نباید باعث شرمندگی شود. به علاوه، می‌توان استدلال کرد که وقتی دختران و زنان عمداً این پوشش را انتخاب می‌کنند. می‌تواند عنصری برای بازیابی بدن شان وجود داشته باشد. ولی در صورتیکه به تاریخچه آن واقف باشند و با رضایت خود انتخاب کنند.

اگر تجسم این نگاه واقعاً باعث می شود آنها احساس خوبی نسبت به خودشان داشته باشند. و این کار را بدون تغییر خود واقعی یا تن دادن به فشارهای نگاه مردانه انجام می دهند. ممکن است این روشی سالم برای ابراز و تجلیل از خود باشد.

منتقدان

با این حال، آنچه منتقدان نگاه مردانه ممکن است تعجب کنند این است. که چرا آنها می خواهند به این شکل ژست بگیرند و لباس بپوشند؟ شاید این فقط برای سرگرمی، یا برای آزمایش جنسیت یا هویت رو به رشد آنها یا تلاش برای نقشی باشد.

اما انگیزه اصلی چیست؟ برای کی لباس می پوشند؟ چه کسانی این تصاویر را مصرف می کنند و وقتی به آنها نگاه می کنند چه می بینند؟ آیا این ایده شکل زن را به عنوان یک شیء یا به عنوان یک پله تقویت می کند یا به چالش می کشد؟ دختران و زنان در تصاویر و فیلم ها (و در زندگی واقعی) چه چیزی را تصور می کنند. و چه کسی را در حال تماشای خود تصور می کنند؟

تاثیرات نگاه مردانه بر سلامت روان

اینها سوالات بزرگی هستند که اغلب مورد توجه قرار نمی گیرند. با این حال، این بدان معنا نیست که این مسائل آگاهانه یا ناخودآگاه در بازی نیستند. اما تأثیر انباشته زندگی در زیر نگاه مردانه چیزی بیش از تغییر ساده نحوه ژست گرفتن یک دختر برای دوربین، نوع شخصیت هایی که در برنامه های تلویزیونی مورد علاقه خود می بینند. یا احساسی که برای آنها در دنیا دیده می شود را تغییر می دهد.

در واقع، عینیت بخشیدن به زنان و دختران تأثیرات عمیقی بر سلامت روان دارد – و رسانه های اجتماعی به روشی خاص برای انتشار نگاه مردانه تبدیل شده اند.

مطالعات نشان می دهد که افزایش بروز افسردگی، اضطراب، تنهایی، عزت نفس پایین، اختلالات خوردن، خودآزاری و افکار خودکشی با شیئی شدن زنان مرتبط است.

جالب توجه است. مطالعه‌ای در سال 2014 با عنوان «پدران، دختران و خود شیئی‌سازی : آیا سبک پیوند مهم است». ارتباط قوی بین الگوهای منفی خوردن و شرم از بدن در دخترانی یافت که با پدرانی بسیار مراقب و بیش از حد محافظه‌کار بزرگ شده‌اند.

محققان به توجه بیشتر این پدران به تغییر بدن و تمایلات جنسی دخترشان به عنوان توضیحی برای مبارزه بیشتر دختران با تغذیه سالم و تصویر بدن اشاره می کنند.

تغییر نگاه

آگاهی از تأثیر نگاه مردانه کلید رهایی خود از قدرت آن است. صرفاً در نظر گرفتن فراگیر و تأثیر آن ممکن است مقدار قابل توجهی از آن را خنثی کند. و به شما این امکان را می دهد که همانطور که هستید عمل کنید، بدون اینکه خود را به نقش مکمل واگذار کنید.

تمرکز و جستجوی تصاویری از زنان و دختران که با کلیشه‌های نگاه مردانه مغایرت دارند. ممکن است به از بین بردن تأثیر آن بر روان جمعی ما کمک کند. در نهایت، کنار گذاشتن فشار روانی و  نگرانی در مورد چگونه دیده شدن، به شما این امکان را می‌دهد که فردی شوید که می‌خواهید باشید.

سخن نهایی از سایکو درمان

هنگامی که بدانید نگاه مردانه چیست و چگونه آن را تشخیص دهید، تأثیر آن بر درون و بدن شما ممکن است از بین برود. بعلاوه، زمانی که از انواع مختلفی از رسانه ها استفاده می کنید. می توانید این کار را با چشمان باز به روش هایی که نگاه مرد ممکن است. در روایت و چشم انداز بصری نقش داشته باشد، انجام دهید. حتی بهتر از آن، می‌توانید دیدی از خودتان ایجاد کنید که با شما صحبت می‌کند . صرف نظر از اینکه چه کسی ممکن است نگاه کند یا نه.