از سبک های رزمی هنر اصیل ووشو میتوان به تای چی چوان اشاره کرد که بیانگر رویکرد انسان گرایانه و صلح طلب ووشو می باشد. تای چی چوان در بین انواع سبک های ووشو، درونی تر است.

تای چی چوان

سرپوش پزشکی - تای چی چوان از نظر اکثر افراد با نام « مدیتیشینِ پویا» شناخته میشود ولی بنظر میرسدکه برای این کلمه، عنوان« حرکتْ درمانی» مناسبتر باشد. براساس شواهد بسیار، ورزش ذهنی- بدنی که در کشور چین با هدف یک هنر رزمی به وجود آمد، قادر است که مشکلات مربوط به سلامتی را درمان یا مانع از آنها شود. داشتن اندام مناسب یا سلامت کامل از شروط لازم برای انجام تای چی محسوب نمیشود، بلکه تمامی افراد از جمله افرادی با متناسب ترین اندام و ویلچری ها یا حتی افراد در دوره ی نقاهت پس از عمل جراحی میتوانند ورزش تای چی را انجام دهند. این هنر رزمی، بیشتر بر پرورش ذهن به جای عضلات تأکید دارد، به این دلیل که ذهن را میتوان فراسوی محدودیت زمان و مکان، تا بی نهایت گسترش داد.

عضلات در تای چی چوان، نقش زیادی ندارند. درواقع یک تای چی کار در تلاش است که کل بدنش را به منظور جاری شدن انرژی در بدن، رها کند و از آن انرژی در مواقع مناسب برای دفاع یا حمله استفاده کند. تای چی چوان به یک نوع روش مشت زنی یا هنر رزمی گفته میشود که سعی میکند بر اساس مفاهیم فلسفی آن، همه چیز را متعادل کند که محصول این فرایند در حقیقت، نماد یین و یانگ می باشد.

فلسفه ی تای چی

الزامی به پیروی از فلسفه ی چینی برای برخورداری از فواید تای چی نیست ولی اگر با مفاهیم زیر آشنا باشید درک بهتری از رویکرد تای چی دارید:

- چی:

عقیده و باور چینی ها اینست که انرژی چی به یک نوع نیروی حیات گفته میشود که در سرتاسر بدن جاری است. آنها همچنین معتقدند که تای چی این مزیت را دارد که به جریان صحیح چی در بدن کمک کند.

- یین و یانگ:

یین و یانگ بعنوان عناصر متضادی محسوب میشوند. چینی ها بر این عقیده اند که گیتی، متشکل ار همین عناصر مذکور می باشد و باید یک هماهنگی بین این عناصر برقرار باشد که وظیفه ی تای چی هم همین است.

سبک های تای چی چوان

سبک های تای چی چوان شامل ۵ سبک رزمی نظیر سبک یانگ، سبک وو- هاو سبک چن، سبک وو، سبک سون می باشد.

حرکات تای چی

گاهی اوقات یک کلاس تای چی، قسمت های زیر را شامل میشود:

* گرم کردن بدن:

شما میتوانید با انجام حرکات آسان و ساده، بدنتان را گرم کنید و تمرکزتان را بر تنفس و بدنتان بگذارید. از این حرکات میتوان به چرخاندن شانه ها، چرخاندن سر به طرفین یا حرکت چمباتمه اشاره کرد.

* آموزش و تمرین فرم های تای چی:

فرم های کوتاه به مجموعه حرکاتی گفته میشود که گاهی اوقات شامل حرکات کمتر است. فرم های بلند، احتمالا صدها حرکت را دربر می گیرند. سبک های مختلف به حرکات کوچک تر یا بزرگتر نیاز دارند. فرم کوتاه با حرکات کوچک تر و آهسته تر برای افرادی مناسب است که سالمند یا مبتدی هستند و از تناسب بدنی خوبی برخوردار نیستند.

* چی کونگ:

چی کونگ که نام دیگر آن کی کونگ است، به معنی« ترویج انرژی زندگی» در کلام می باشد. حرکت چی کونگ به اینصورتست که باید بمدت چند دقیقه به آهستگی نفس بکشید و گاهی اوقات این تنفس با انجام حرکات ورزشی همراه می شود. فلسفه ی چی کونگ اینست که ذهن شما آرامش پیدا می کند و انرژیِ در بدنتنان جاری می شود. انجام حرکت چی کونگ به سه حالت یعنی ایستاده، نشسته یا خوابیده می باشد.

فرم های تای چی

فرم های تای چی برگرفته از سناریو هایی رزمی می باشد که اساتید، آنرا مانند سبک های رزمی دیگر، طراحی می کردند تا هنرجویان با تمرین کردن بر تکنیک های اصلی، مسلط شوند. روش تمرین فرم های تای چی، اکثر اوقات به صورت انفرادیست. فرم های تای چی به این منظور ایجاد شدند که یک هنرجو به نحوه اجرای تکنیک های مختلف با تکرار بسیار زیاد آن ها مسلط شود و در زمانی که میخواهد از آنها استفاده کند. فرم های تای چی درواقع به اجرای تکنیک ها با یک حریف فرضی گفته میشود. از این رو فرم ها به شکل قالب هایی مشخص در طول زمان، تبدیل شدند که به صورت گروهی توسط هنرجویان مدرسه های تای چی تمرین میشد.

> دوی لیَن:

به فرم های تمرینی برای مبارزه میان دو یا چند نفر، طبق سناریویی از پیش تعیین شده، دوی لین می گویند که اساتید، کاربردهای رزمی تکنیک ها را با هدف اجرای نمایشی- تمرینی طراحی می کردند. دوی لین که از تنوع فراوانی برخوردارست، به دو صورت با سلاح یا بدون سلاح انجام میشود. دوی لین با این هدف تشکیل شد تا هنرجویان، توانایی تمرین تکنیک های رزمی در امنیت و بدون آسیب دیدگی را داشته باشند و از این طریق آمادگی لازم را برای مبارزه های واقعی داشته باشند.

> تویی شو:

معنی کلمه تویی شو، فشردن و هل دادن دست ها میباشد. بخش مبارزات حسی و درونی تای چی است که مبتنی بر استفاده از انرژی چی میباشد ، حریفان در این مبارزات در حال شناخت یکدیگر بطور دائم هستند که به چنین حالتی هنر شناخت حریف می گویند. این هنر از مزایایی نظیر کسب تجربه در شناخت، برخوردار است که میتوان از این تجربه در تمام زندگی استفاده کرد.

انجام مبارزه تویی شو، نیازمند حس و انرژی درونی است و دو مبارزه مانند شنیدن و پاسخ دادن، دائماً بر نیروی درونی یکدیگر متمرکز میشوند و در زمان اعمال نیرو توسط یکی از حریفان، طرف مقابل به اصطلاح در حال شنیدن و هدایت نیروی حریف می باشد و پس از اعمال نیروی حریف، طرف دیگر پاسخ میدهد یا نیرو را اعمال می کند. این روند تا جایی ادامه پیدا میکند که یکی از حریفان با استفاده از موقعیت، تعادل نفر مقابل را برهم بزند. چنین مبارزه ای بخاطر سنجش نیروی افراد به صورت حسی، از شم مبارزاتی بالایی برخوردار است و نیروی درونی را تقویت می کند. عقیده ی بعضی از افراد اینست که ریشه و منشا پیدایش ورزش ژاپنی جودو، مبارزه تویی شو می باشد.

> چین نا:

چین نا یک نوع دفاع شخصی است که طراحی هر سبکی از طریق تکنیک های رزمی صورت می گیرد که شامل تکنیک های قفل مفصل و شناخت نقاط حساس بدن می باشد. بخاطر اینکه اجرای این نوع مبارزه در مراکز آموزشی خطرناک است صرفاً به صورت تمرینی کار می شود.

فواید تای چی

براساس تحقیقات، تای چی به درمان بیماریهای شدید، مزمن و حتی ژنتیکی و صعب العلاج کمک می کند. به عنوان نمونه تمرین تاجی، تاثیر بسزایی در درمان و پیشگیری از امراض قلبی دارد. همچنین این ورزش موجب رفع استرس میشود. تمرینات تنفسی این ورزش از مزایایی همچون سالم ماندن ریه و بهبود جریان گردش خون در بدن، برخوردار است. در تمرینات تای چی، اهستگی و نرمی موجب افزایش تمرکز فکری میشود که این مسأله در شرایط بحرانی و فشارهای عصبی به کنترل دستگاه عصبی فرد کمک می کند. تای چی دارای فواید دیگری می باشد که شامل تقویت عضلات بدن، تمرکز و آرامش فکری و افزایش طول آلت، انعطاف پذیری و شل شدن ماهیچه ها و زردپیها و مرگ سریعتر، اموزش دفاع شخصی ، تقویت روحی و عصبی است.

تای چی چوان در ایران

در سال ۱۳۶۶ رشته تای چی چوان در ایران به وجود آمد. انجمن های دفاع شخصی و تای چی چوان با تلاش های بسیار و تائیدیه ی کمیته موفق شدند تای چی چوان را به عضویت رسمی فدراسیون جهانی ووشو درآورند. استاد فقید حسین داوودی پناه بعنوان مسئول سبک تای چی چوان از زمان شروع بنیان گذاری تا سال ۱۳۹۲ بوده است.

۱۰ اصل اساسی در تای چی چوآن

درصورت تمایل به انجام تای چی چوان، اولین شرط اینست که زیر نظر مربی، اصول زیر را به منظور تقویت جسم و روحتان یاد بگیرید:

>> کشیده به سمت بالا و پرانرژی باشید:

شما باید خودتان را به سمت بالا بکشید، به این معنی که باید سرتان را در یک راستای عمودی نگهدارید؛ بگونه ای که دچار انقباض عضلانی نشوید. در این حالت نباید به خودتان فضار وارد کنید، به دلیل آن که اگر زور وارد کنید باعث ایجاد گرفتگی در گردنتان می شود.

>> قفسه سینه را به داخل نگه داشته و ستون مهره ها را به سمت بالا بکشید:

با نگهداشتن قفسه سینه به سمت داخل، چی( انرژی درونی بدن) به دان تین( مرکز ثقل بدن یعنی پائین محوطه شکمی) نفوذ میکند. در این حالت در قفسه سینه ی شما نباید هیچگونه گرفتگی ایجاد شود.

>> کمر را رها کنید:

فرمانده کل بدن هر شخصی، کمرش می باشد. درصورت رها کردن کمرتان، قدرت پاهایتان بیشتر می شود و به باثبات شدن قسمت پایینی بدن کمک میکند.

>> خالی و پر بودن( بدن) را از هم مجزا کنید:

تفاوت بین خالی و پر بودن بعنوان نخستین اصل تای چی چوآن محسوب میشود. درصورت متعادل کردن وزن کل بدنتان بر روی پای راست، در این حالت پای راستتان پر میشود و پای چپتان خالی میشود و برعکس. درصورت نشان دادن این تمایز به خوبی، حرکت بدن سبک و چالاک میشود.

>> شانه ها را رها و معلق کرده و آرنج ها را به پائین بیندازید:

باید شانه های خود را بطور کامل رها و آزاد کنید وگرنه گرفته خواهید بود.

>> از نیت و ذهن به جای زور استفاده کنید:

تمام بدن شما در تمرین تای چی چوآن باید درحالت رها قرار گیرد، توجه کنید که نباید در مفاصل و رگ ها حتی به میزان کمی زور و قدرت باقی بماند، در چنین شرایطی میتوانید آزادانه حرکت کنید.

>> بالا و پائین بدن را کاملاً تنظیم کنید:

درصورت عدم پیروی یک قسمت از بدن نسبت به بقیه ی آن، کل بدن با اختلال مواجه میشود، به این معنی که قسمت بالا و پائین بدن باید با هم در تعامل باشند.

>> بیرون و درون را با هم هماهنگ کنید:

حرکات در صورت بالا بردن روح به صورت طبیعی چابک میشوند.

>> پیوسته و بدون وقفه حرکت کنید:

از ذهن Yi در تای چی چوآن به جای زور Li استفاده می شود و یکی از دلایل پیوسته بودن حرکات و عدم محدودیت آن همین می باشد.

>> سکون را در حرکت جستجو کنید:

در تای چی چوان برای کنترل از سکون استفاده می شود. با وجود این که در تای چی، شخص سکون دارد ولی در حال حرکت نیز هست.