خون دماغ در کودکان شایع است اما معمولاً کوتاه مدت بوده و به ندرت باعث نگرانی می‌شود. با این وجود خونریزی مداوم، مکرر یا بسیار شدید ممکن است نیاز به مراقبت پزشکی داشته باشد.
خون دماغ در کودکان 3 تا 10 ساله شایع است و در بیشتر مواقع ناشی از تحریک بافت داخلی بینی یا هوای خشک است. اگرچه این اتفاق می‌تواند ترسناک باشند؛ اما معمولاً جدی نیست. اکثر اوقات این پدیده به خودی خود متوقف می‌شود و می‌توان از کودک در خانه مراقبت کرد و نیاز به مراجعه نزد پزشک نیست.
پوشش داخلی بینی حاوی چندین رگ خونی است و برای تحریک خونریزی و وقوع خون دماغ تنها یک آسیب کوچک یا تحریک لازم است. اگرچه خون دماغ در کودکان و بزرگسالان شایع است؛ اما برخی از خونریزی‌های بینی شدید است که در این صورت باید به پزشک مراجعه کنید.
در ادامه نگاهی داریم به دلایل رایج خون دماغ در کودکان، روش‌های مختلف برای کنترل آن در خانه و همچنین توصیه‌هایی در خصوص هنگام مراجعه به پزشک.
در ضمن اینکه پرستار کودک خود را باید در جریان این مشکل کودک قرار دهید تا مراقبت های لازم را انجام دهد و بتواند بهترین شیوه درمان را به کار برد.
چه زمانی باید نگران خون دماغ کودکان باشید؟
اکثر بزرگسالان و کودکان در زندگی خود حداقل یک بار دچار خون دماغ می‌شوند. در بیشتر موارد، خونریزی پس از چند دقیقه مراقبت به خودی خود متوقف می‌شود. البته این بدان معنا نیست که شما باید از هر خون دماغی چشم پوشی کنید. برخی از خونریزی‌های بینی جزئی هستند و شما می‌توانید خونریزی بینی کودک خود را کنترل و آن را متوقف کنید.
اما شرایطی ممکن است پیش آید که حضور در نزد پزشک را الزامی‌کند. بنابراین تحت شرایط زیر با به یک پزشک مراجعه کنید:
- خونریزی بینی پس از 20 دقیقه فشار مستقیم متوقف نمی‌شود. به خصوص اگر کودک شما از ناحیه سر یا صورت آسیب دیده باشد. آسیب‌های جدی می‌تواند روی بینی یا جمجمه تأثیر بگذارد.
- شیئی در بینی فرزند شما گیر کرده است.
- کودک شما علائم دیگری مانند سرگیجه، سردرد، خستگی، استفراغ یا مشکل تنفس دارد. این علائم می‌تواند به دلیل از دست دادن بیش از حد خون، یا نشت خون در گلوی کودک باشد.
- خون دماغ به دنبال آسیب دیدگی سر، زمین خوردن یا ضربه به صورت رخ دهد.
- کودک دارای سردرد شدید، تب یا سایر علائم نگران کننده است.
- بینی کودک بد شکسته یا شکسته به نظر می‌رسد.
چه عواملی باعث خون دماغ در کودکان می‌شوند؟
اگر فرزندتان دچار خون دماغ شده است وحشت نکنید. چندین مورد می‌تواند باعث خونریزی جزئی شود. به عنوان مثال:
- دستکاری بینی
- آسیب جزئی در بینی
- سرماخوردگی، سینوزیت و آلرژی
- فرو رفتن شئ در بینی
- هوای خشک
- استفاده بیش از حد از اسپری‌های ضد احتقان بینی
- ارتفاع
- محرک‌های شیمیایی
- داروهای رقیق کننده خون
- انحراف تیغه بینی
هنگام خون دماغ در کودکان چه کاری باید انجام دهید؟
در اینجا نگاهی به چندین نکته مراقبتی برای درمان خانگی خون دماغ در کودکان خواهیم داشت.
- آرام باشید و به کودک خود نیز آرامش دهید.
- از کودک خود بخواهید که به روی صندلی یا روی پای شما بنشیند و سپس سر او را کمی به سمت جلو و پایین خم کنید.
- خونریزی ممکن است باعث جاری شدن خون به پشت گلو شود که طعم بدی دارد و باعث سرفه یا استفراغ شود بنابراین نگران نشوید.
- قسمت نرم بینی (درست زیر برجستگی استخوانی) را حدود 5 دقیقه به حالت نیشگون محکم بگیرید. اگر خیلی زود دستتان را بردارید ممکن است دوباره خونریزی شروع شود.
- استفاده از کمپرس سرد روی پل بینی کودک به انقباض رگ‌های خونی در بینی او کمک می‌کند که این می‌تواند خونریزی را متوقف کند.
- از فرزندتان بخواهید پس از خون دماغ شدن مدتی آرام بنشیند. از دمیدن در بینی، فروبردن گوش پاک کن و یا مالیدن بینی جلوگیری کنید.
بهترین راه برای جلوگیری از بروز خون دماغ چیست؟
اگر فرزندتان دچار خون دماغ شده است شاید به دلیل سینوزیت، آلرژی یا سایر بیماری‌های دیگر باشد. با رعایت چند نکته می‌توانید دفعات تکرار آن را کاهش دهید.
- برای مرطوب نگه داشتن مجرای بینی خود از قطره‌های نمکی بینی استفاده کنید.
- وقتی دچار آلرژی یا سرماخوردگی می‌شوید از مرطوب کننده بینی و یا پماد آ+ د چشمی‌استفاده کنید.
- بینی خود را خیلی محکم فشار ندهید.
- سعی کنید سیگارکشیدن را ترک کنید زیرا استنشاق دود سیگار می‌تواند مجرای بینی کودک شما را خشک و تحریک‌پذیر کند.
- ناخن‌های کودک خود را کوتاه کرده و از فروبردن انگشت او در بینی‌اش جلوگیری کنید.
- هنگام انجام ورزش‌های خاص از تجهیزات محافظتی صورت استفاده کنید.
- به کودکان آموزش دهید در هنگام عطسه دهان خود را باز کنند تا از صدمه دیدن رگ‌های خونی در بینی جلوگیری شود.
روش‌های تشخیص خون دماغ
اگر به دنبال خون دماغ در کودک به پزشک و یا مراکز درمانی مراجعه کنید؛ ابتدا پزشک معاینه فیزیکی را برای بررسی علت خون دماغ انجام می‌دهد. او بینی کودک را از نظر وجود جسم خارجی بررسی کرده و همچنین در مورد سوابق پزشکی و داروهای مصرفی احتمالی او سوال خواهد کرد.
در مورد سایر علائم و آسیب‌های احتمالی اخیر به پزشک اطلاع دهید. هیچ آزمایش واحدی برای تعیین دلیل خونریزی بینی وجود ندارد. با این حال، پزشک ممکن است از آزمایش‌های تشخیصی برای یافتن علت این خونریزی استفاده کند. این آزمایشات شامل موارد زیر است:
- شمارش گلبول‌های خونی یا همان (CBC)، که یک آزمایش خون برای بررسی اختلالات خونی است.
- زمان ترومبوپلاستین جزئی (PTT)، که یک آزمایش خون است و مدت زمان لخته شدن خون را بررسی می‌کند.
- آندوسکوپی بینی
- سی تی اسکن بینی
- اشعه ایکس صورت و بینی
در هر حال خون دماغ در کودکان می‌تواند بسیار بدتر از آنچه که هست به نظر برسد؛ در حالی که تنها برخی از خونریزی‌ها واقعا نگران کننده هستند. از این رو اگر برای کودک شما این اتفاق افتاد؛ اقدامات فوری را برای خود درمانی در خانه انجام دهید. بعد از چند دقیقه اکثر خون دماغ‌ها متوقف می‌شوند. اما اگر خونریزی ادامه یافت یا علائم دیگری را همانند آنچه در متن گفته شد؛ مشاهده کردید فورا به پزشک مراجعه کنید.
-