در این مقاله اطلاعاتی که لازم است درباره دلایل بروز عوارض شدید بیماری کرونا در سالمندان بدانید و اینکه چه کاری می‌توان برای جلوگیری از ابتلای آنها انجام داد را ارائه کرده‌ایم.
وقتی صحبت از بیماری کرونا یا همان ویروس COVID-19 می شود؛ بر اساس آنچه که تحقیقات از ابتدای ورود این ویروس نشان داده‌اند مشخص شد که افراد مسن در معرض ابتلا به این ویروس با علائم شدید قرار دارند. تحقیقات نشان می‌دهد بزرگسالان 60 سال و بالاتر، به ویژه در افرادی که از قبل دچار بیماری‌های زمینه‌ای مانند بیماری‌های قلبی، ریوی، دیابت یا سرطان بودند؛ بیشتر از سایر گروه‌های سنی به ویروس کرونا شدید و حتی در مواردی کشنده مبتلا می‌شوند.
با توجه به این شرایط، دیده شده که خانواده‌های دارای فرد سالخورده، بیشتر دغدغه و استرس ابتلای آنها به این ویروس را دارند. بنابراین ما امروز در اینجا خواهیم گفت که چرا بیماری کرونا در سالمندان نگران‌کننده است و چگونه می‌توان خطرات ابتلا به این بیماری را در آنها کاهش داد.
چرا بیماری کرونا در سالمندان خطرناک است؟
همه‌گیری COVID-19 یا بیماری کرونا به طرق جدی بر سلامت جمعیت جهانی تأثیر گذاشته است. در بسیاری از کشورها، افراد مسن در حال حاضر با بیشترین تهدیدها و چالش‌ها روبرو هستند. اگرچه تمام گروه‌های سنی در معرض ابتلا به بیماری کرونا قرار دارند؛ اما افراد مسن در صورت ابتلا به این بیماری به دلیل تغییرات فیزیولوژیکی همراه با افزایش سن و شرایط بالقوه سلامتی در آنها، در معرض خطرات قابل توجهی قرار دارند.
گزارش‌های اولیه نشان می‌دهد که از کل تعداد افراد مبتلا به بیماری کرونا رقمی معادل 26 درصد آنها ممکن است نیاز به پذیرش در بخش مراقبت‌های ویژه (ICU) داشته باشد. حدود 11 درصد از افراد مبتلا که فوت کرده‌اند؛ غالبا افراد مسن و سالخورده بوده‌اند.
پس همانطور که می‌دانید و بارها و بارها از سوی سازمان بهداشت جهانی اعلام شده است؛ خطر ابتلا به بیماری کرونا با علائم شدید با افزایش سن، افزایش می‌یابد. بنابراین این ویروس برای بزرگسالان مسن بیشترین خطر را به همراه دارد و سلامتی آنها را به طرز قابل توجهی تهدید می‌کند.
آیا سن فقط تاثیر دارد؟
بد نیست بدانید که تنها عامل سن، علت ابتلا به نوع شدید بیماری نیست. در واقع این تصور که COVID-19 فقط افراد مسن را تحت تأثیر قرار می‌دهد اشتباه است. همانطور که نتیجه آمارها نشان می‌دهد 10 تا 15 درصد از افراد زیر 50 سال در هنگام ابتلا به این ویروس، دچار عفونت متوسط تا شدید شده‌اند.
در مواردی هم عوارض شدید بیماری در افراد نوجوان یا بیست ساله دیده شده است که بسیاری از آنها به مراقبت‌های ویژه نیاز داشته‌اند و متأسفانه برخی از آنها نیز فوت کرده‌اند.
اما همانطور که اشاره کردیم؛ برای این موضوع که چرا افراد مسن به شدت تحت تأثیر عوارض ویروس کووید 19 قرار می‌گیرند دلایلی وجود دارد. این فاکتورها ممکن است مربوط به تغییرات فیزیولوژیکی مرتبط با افزایش، کاهش عملکرد سیستم ایمنی و ابتلا به یک یا چند بیماری زمینه‌ای در آنها باشد. تمامی این موارد سبب شده که افراد مسن در معرض بیشتر ابتلا به این عفونت قرار بگیرند و این ویروس با عوارض شدیدتری در بدن آنها ظاهر شود.
پس با توجه به آنچه که توسط تحقیقات دانشمندان و پزشکان مشخص شده است؛ افزایش سن تنها یکی از عوامل موثر در ابتلا به ویروس کرونا با عوارض شدید در افراد است. به عنوان مثال یک فرد 50 ساله بیش از فرد 40 ساله در معرض خطر ابتلا به این بیماری با عوارض شدید قرار دارد.
به طور مشابه نیز افراد در 60 یا 70 سالگی به طور کلی در معرض خطر ابتلا به انواع بیماری‌های ویروسی با عوارض شدیدتر نسبت به افراد 50 ساله هستند. اما لازم است بدانید که بیشترین خطر ابتلا به بیماری کووید19 با عوارض بسیار شدید، در بین افراد 85 سال یا بالاتر دیده شده است.
آیا جنسیت تاثیری در بیماری کرونا در سالمندان دارد؟
نتایج یک تحقیق که توسط دکتر هنریک سالج، متخصص اپیدمیولوژی بیماری‌های عفونی در دانشگاه کمبریج انگلستان انجام شده نیر بسیار جالب و قابل توجه است. او می گوید: “در بیماری کووید 19 سن نمی‌تواند همه چیز را توضیح دهد. جنسیت نیز یک عامل خطرناک قوی است.
زیرا مردان تقریبا دو برابر بیشتر از زنان در اثر ویروس کرونا فوت کرده‌اند.” این نتیجه ممکن است به دلیل تفاوت ظرفیت قلبی _عروقی و ریوی بدن زنان در مقابل مردان باشد. این مکانیزم طبیعی سبب بالا رفتن احتمال مقاومت بدن آنها در برابر آسیب‌های ناشی از COVID-19 شده است.
یک تحقیق موازی دیگر نیز نتیجه این پژوهش را تایید می‌کند. جسیکا متکالف، متخصص جمعیت‌شناسی در دانشگاه پرینستون نیوجرسی می‌گوید که: “تفاوت در سیستم ایمنی بدن زن و مرد می‌تواند علت خطرات مختلف بیماری کووید19 را توضیح دهد. سیستم ایمنی بدن زنان ممکن است با شناسایی عوامل بیماری‌زا کمی زودتر فعال شود و از تکثیر تعداد زیاد ویروس جلوگیری کند.”
از این رو با تکیه بر این نتایج می‌توان گفت که با تغییر شیوه زندگی این عزیزان می‌توان از بروز شرایط تهدید‌کننده این ویروس در هنگام مواجهه با بیماری کرونا در سالمندان کاست. بنابراین با تغییر در سبک زندگی این افراد و آموزش بهتر و بهینه آنها در جهت بالابردن ظرفیت سیستم‌های مراقبت‌های بهداشتی فردی می‌توان اثرات مخرب همه‌گیری این بیماری را که به طور جدی بر سلامت افراد مسن تأثیر می‌گذارد کاهش داد.
روش‌های جلوگیری از ابتلا به بیماری کرونا در سالمندان
بزرگسالانی که بیش از 65 سال سن دارند، به خصوص آنهایی که به یک نوع بیماری زمینه‌ای مبتلا هستند؛ در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به این بیماری قرار دارند. بنابراین این گروه از افراد نیاز به مراقبت و توجه ویژه‌ای دارند. این عفونت ویروسی یک بیماری جدید است و پزشکان هر روز اطلاعات تازه‌ای را در مورد آن کشف می‌کنند.
آنچه را که شما به عنوان پرستار یک سالمند می‌توانید برای پیشگیری از ابتلای این عزیزان به بیماری کووید 19 انجام دهید، به شرح زیر است:
- او را در خانه نگه دارید.
- دست‌هایش را مرتب بشویید.
- از تماس نزدیک فرد سالمند با افرادی که بیمار هستند خودداری کنید.
- سرویس بهداشتی و سطوحی که او مرتباً آنها را لمس می‌کند را تمیز و ضد عفونی کنید.
- اگر علائمی در فرد سالمند می‌بینید؛ با شماره‌های اعلام شده از سوی وزارت بهداشت تماس بگیرید.
- خودتان نیز به عنوان پرستار تمام نکات ذکر شده را رعایت کنید.
- اگر سالمندی که از او مراقبت می‌کنید یا خودتان بیماری زمینه‌ای خاصی دارید یا مشکوک به کرونا ویروس هستید؛ به مطب شخصی یک متخصص بیماری‌های عفونی یا متخصص داخلی مراجعه کنید و از او در این زمینه مشاوره بگیرید.
استرس ناشی از کرونا در بین سالمندان و روش‌های مقابله با آن
سالمندان بیشتر در معرض خطر ابتلا به این بیماری ناشناخته هستند؛ و این موضوع ممکن است منجر به افزایش استرس در این افراد شود.
ترس و نگرانی از ابتلا به بیماری همه‌گیر کووید 19 می‌تواند روی سلامت جسمی و روحی فرد سالمند تاثیر بگذارد. بنابراین نگهداری از سالمند در منزل در این شرایط ممکن است کمی دشوار باشد. برای حمایت از این دسته افراد توصیه می‌کنیم که حتما از اقدامات زیر استفاده کنید:
- از تماشا، خواندن یا گوش دادن فرد سالمند به اخبار مرتبط با بیماری جلوگیری کنید. شنیدن مکرر این موضوع که آنها بیشتر در معرض خطر هستند؛ می‌تواند استرس را در این عزیزان افزایش دهد.
- اگر توانایی انجام کارهایی مانند تنفس عمیق را دارد؛ از او بخواهید که چند بار در روز و هر بار چند دقیقه نفس عمیق بکشد.
- سعی کنید از وعده‌های غذایی سالم برای تغذیه فرد سالمند استفاده کنید؛ و میوه‌ها و سبزیجات بیشتری را در رژیم غذایی او بگنجانید.
- اگر توانایی جسمی کافی را دارد؛ هر روز از نرمش‌های ساده برای تقویت سیستم ایمنی‌اش استفاده کنید.
- از فرد سالمند بخواهید که به اندازه کافی بخوابد.
- سعی کنید چند دقیقه در روز فعالیت‌های سرگرم‌کننده مانند شطرنج و بازی‌های فکری با او انجام دهید.
برای کمک به افراد مسن در طی بیماری همه‌گیر ویروس کرونا چه کاری می‌توان انجام داد؟
حمایت از افراد مسن و خانواده‌های آنها و حتی مراقبان و پرستاران این قشر، می‌بایست بخشی اساسی از واکنش جامعه به بیماری همه‌گیر کرونا باشد. در زمان انزوا و قرنطینه، افراد مسن نیاز به دسترسی بیشتری به مواد غذایی، داروها و کمک‌های مالی و عاطفی برای حفظ سلامت جسمی و مراقبت‌های اجتماعی خود دارند. بنابراین توجه بیشتر به این قشر از سوی جامعه، سبب توانایی بیشتر در کنترل این بیماری و عدم مواجه شدن با شرایط غم‌انگیز و تاسف‌بار می‌شود.
نکته آخر
بر اساس اطلاعات موجود، افرادی که شرایط زیر را دارند بیشتر در معرض خطر ابتلا به این بیماری هستند:
- افراد بالای 65 سال
- افرادی که در خانه سالمندان یا یک مرکز نگهداری شبانه‌روزی زندگی می‌کنند.
- افرادی که مبتلا به بیماری‌های مزمن ریوی یا آسم متوسط تا شدید هستند.
- افرادی که بیماری‌های قلبی جدی دارند.
- افرادی که سیستم ایمنی آنها به صورت مادرزادی یا بر اثر ابتلا به بیماری‌هایی مانند سرطان ضعیف است.
- افرادی که دچار چاقی شدید هستند، شاخص توده بدنی (BMI) آنها بالاتر از 40 است، یا به برخی از بیماری‌های زمینه‌ای، مانند دیابت، نارسایی کلیوی یا بیماری کبد مبتلا هستند. به ویژه اگر بیماری‌شان به درستی کنترل نشده باشد.
نکته مهم دیگری که باید به آن توجه کنید این است که بسیاری از شرایط مانند درمان سرطان، سیگار کشیدن، انجام عمل پیوند مغز استخوان یا اعضای بدن، نقص سیستم ایمنی، بیماری اچ آی وی یا ایدز و استفاده طولانی مدت از کورتیکواستروئیدها و سایر داروهای تضعیف‌کننده سیستم ایمنی بدن، می‌توانند سیستم دفاعی بدن را مختل کرده و فرد را در معرض خطر قرار دهند. بنابراین اگر سالمندی که از او مراقبت می‌کنید چنین شرایطی را دارد؛ حتما به دستورالعمل‌های ذکر شده بیشتر توجه کنید.
-