اسکیزوفرنی پارانوئید چیست؟ یکی از اختلالات روانی می باشد که اصطلاحاٌ به آن ها روان پریشی میگویند. در این اختلال فرد دچار توهم، هذیان و بدگمانی بسیار شدید نسبت به اطرافیان خود می باشد. در ادامه با این اختلال بیشتر آشنا خواهیم شد.
اسکیزوفرنی پارانوئید چیست؟
اسکیزوفرنی پارانوئید در واقع اصطلاحی است که دیگر درمانگران از آن استفاده نمیکنند و برای آن تشخیص نمیگذارند. این اختلال را در زمره اختلال اسکیزوفرنی مورد بررسی قرار میدهند و دیگر اصطلاح پارانوئید را به آن اضافه نمیکنند.
در سال 2013 زمانی که نسخه DSM5 یا راهنمای تشخیصی اختلالات روانی را داشتند تدوین میکردند، انجمن روانپزشکی آمریکا این اختلال را از زمره اختلالات روانی حذف کرد.
این اختلال ممکن است در سنین مختلفی روی دهد و با جنسیت افراد در ارتباط است. در مردان معمولا بین 15 تا 25 سال اتفاق می افتد و در زنان بین 25 تا 35 سال رخ میدهد. ممکن است در کودکان نیز بروز کند ولی این شرایط بسیار نادر است. همچنین اگر این اختلال در کودکان رخ بدهد ممکن است به صورت شدید تری تجربه بشود.
میزان شیوع اسکیزوفرنی این گونه تخمین زده میشود که از هر هزار نفر در حدود 85 نفر در برهه ای از زندگی ممکن است به این مشکل دچار بشود. در واقع یک بیماری غیر معمول می باشد که به صورت گسترده شناسایی شده است. همچنین تخمین میزنند که در سراسر جهان سالیانه 2.77 میلیون مورد جدید به این اختلال مبتلا بشوند.
در مقاله ای دیگر به صورت اختصاصی اختلال اسکیزوفرنی را مورد بررسی قرار خواهیم داد. در این مقاله بیشتر تمرکز ما بر اسکیزوفرنی پارانوئید میباشد.
این بیماری چگونه بر بدن تاثیر میگذارد؟
در این اختلال چندین ناحیه مغز درگیر میشوند. این اختلال معمولا بر حافظه، تفکر و خاطرات فرد بیمار تاثیر میگذارد. افرادی که مبتلا هستند سعی میکنند که بگویند چه چیزی واقعی هست و چه چیزی واقعی نیست. در واقع آن ها از واقعیت برداشت درستی ندارند. گاهی ممکن است محرک هایی را تجربه کنند که اصلا وجود ندارد. تفکر آن ها بسیار آشفته است و دچار توهم و هذیان میشوند.
علائم اختلال اسکیزوفرنی پارانوئید چیست؟
علائم اولیه این اختلال نسبتاٌ عادی به نظر میرسند که به مرور زمان و با شدت گرفتن بیماری این علائم نیز افزایش پیدا میکنند و نشانه های دیگر نیز ظاهر میشوند. این علائم شامل: معاشرت کمتر و انزوا، اختلال در خواب، افزایش تحریک پذیری و در افرادی که تحصیل میکنند کاهش نمران را به همراه دارد.
علائم جدی دیگر نیز شامل:
- بدگمانی و ترس از مقاصد دیگران
- داشتن افکار و باورهای غیر منطقی و مداوم
- مشکل در تفکر روشن و واضح
- گوشه گیری و دوری کردن از خانواده و اطرافیان
- کاهش شدید توجه به خود
وجود این نشانه ها را نمیتوان به صورت قطعی ابتلا به اسکیزوفرنی تلقی کرد اما قطعا نشانه هایی از آسیب های جدی هستند و باید توسط متخصص بررسی شود. همچنین برای اینکه بتوان بهترین نتیجه را در درمان اسکیزوفرنی کسب کرد باید مداخله زودهنگام در این رابطه انجام داد.
سالاد کلمات
کی از ویژگی های بارز افرادی که به اسکیزوفرنی مبتلا هستند سالاد کلمات است. معنای این اصطلاح این است که این افراد کلمات را به درستی در جای مناسب خود ادا نمیکنند و آن ها را درهم و برهم میگویند. شکل کلمات سالم است اما زمانی که این کلمات در یک جمله قرار میگیرند از حالت طبیعی و معنا دار خود خارج میشوند و جمله هایی بی معنا شکل میگیرند.
اختلال اسکیزوفرنی پارانوئید چگونه تشخیص داده میشود؟
برای تشخیص این اختلال باید از چندین روش استفاده کرد که در ادامه آن ها را ذکر میکنیم:
- انجام آزمایش مخصوص خون
- بررسی سابقه پزشکی فرد و افراد خانواده
- انجام تست تصویربرداری عصبی
- انجام معاینه بالینی و فیزیکی
تشخیص گذاری برای این اختلال چندان سخت نمی باشد زیرا اکثر علائم آن خود را به صورت آشکارا نمایان میکنند و در این زمینه متخصصان کار سختی را برای تشخیص ندارند.
عوامل ایجاد کننده اسکیزوفرنی پارانوئید چیست؟
متخصصان بیان میکنند که اسکیزوفرنی پارانوئید یک دلیل خاص برای شکل گیری ندارد. این اختلال چندین عامل برای شکل گیری دارد که هر کدام در جایگاه خود از اهمیت ویژه ای برخوردار هستند اما نمیتوان گفت که هرکسی این مشکلات را داشته باشد قطعا به اسکیزوفرنی مبتلا میشود. این سه عامل شامل:
- برهم خوردن تعادل شیمیایی مغز: مواد شیمیایی که در برقراری ارتباط در مغز موثر هستند. در بوجود آمدن اختلال اسکیزوفرنی، دوپامین اصلی ترین انتقال دهنده شیمیایی است که نقش اساسی در شکل گیری این اختلال دارد. افزایش دوپامین باعث بوجود آمدن علائم این اختلال میشود.
- مشکلات مغزی مادرزادی: مشکلاتی که برای مغز پیش از تولد بوجود می آید میتواند باعث بروز این اختلال بشود.
- اختلال در ارتباط بخش های مختلف مغز: مغز ما دارای شبکه پیچیده ای از ارتباطات است. زمانی که در این شبکه اختلالی ایجاد شود میتواند علائم اسکیزوفرنی بروز کند
درمان اختلال اسکیزوفرنی پارانوئید چیست؟
برای درمان اختلال اسکیزوفرنی پارانوئید حتما باید از دارودرمانی در کنار درمان های روانشناختی استفاده بشود. گاهی نیز ممکن است که نیاز باشد برای درمان بهتر افراد در مراکز تخصصی بستری بشوند. داروهایی که برای این اختلال مورد استفاده قرار میگیرند اصطلاحاٌ آنتی سایکوز خوانده میشوند. دارو های این اختلال شامل:
- کلروپرومازین
- فلوفنازین
- هالوپریدول
- پرفنازین
همچنین پزشک شما ممکن است از داروهایی استفاده کند که متفاوت باشد. در نتیجه عوارض متفاوتی را ممکن است تجربه کنید. ممکن است مقداری زمان ببرد که دوز مناسب برای فرد بیمار پیداشود. گاهی نیز ممکن است که درهمان اول اقدام به مصرف دارو با کاهش علائم نیز مواجه شوید.
به طور متوسط 3 تا 6 هفته ممکن است که شما تاثیر چندانی را ملاحظه نکنید. برای برخی افراد نیز ممکن است که برای مشاهده تاثیر کامل دارو ها تا 12 هفته صبوری کرد.
عوارض جانبی مصرف دارو
برای مصرف این دارو ها بهتر است که با عوارض آن آشنا باشیم. هرگونه تاثیر مثبت و یا منفی را باید با پزشک متخصص در میان گذاشت که در صورت لزوم تغییر دوز یا تغییر دارو به دستور پزشک انجام شود. این عوارض شامل:
- سرگیجه
- خواب آلودگی و خستگی
- خشکی دهان
- افت فشار خون
- حالت تهوع
- استفراغ
- حرکات غیر ارادی
- اختلال در بینایی
- اضافه کردن وزن
گاهی ممکن است که پزشک برای درمان بیمار داروهای دیگری را نیز تجویز کند که شامل داروهای ضد افسردگی و ضد اضطراب میشود.
روان درمانی
یکی از راه هایی که برای درمان این اختلال توصیه میشود استفاده از گروه درمانی است. در درمان گروهی افراد می توانند با سایرین تجربیات خود را به اشتراک بگذارند. این فعالیت میتواند از انزوای افراد مبتلا به اسکیزوفرنی پارانوئید جلوگیری کند.
-